«Շատ կը սիրեմ ես իմ լեզուս,
Իմ մայրենի քաղցր լեզուս»
Այս բանաստեղծութեան տողերով անցաւ գրեթէ բոլոր մանկութիւնս։ Մայրենի լեզուս քաղցր էր, անուշ էր, համովիկ-հոտովիկ էր։ Նաեւ վեհ էր, փառաւոր եւ շքեղ։ Մանուկ հասակիս կը ջանայի ամէն օր ճաշակել այս անուշիկ լեզուն՝ թէ դպրոցը, թէ տունը։ Կը փորձէի հասնիլ երկինք, քանի որ նաեւ վսեմ էր ան։ Մինչդեռ քիչ ժամանակ անց անդրադարձայ, որ մայրենիս այս սահմանումներէ աւելին էր։
Գիտէ՞ք, կը սիրեմ պարզունակութեան խորութիւնը։ Երբ նկատեցի, որ մայրենին մեր տունէն ներս աւելի աղի համ ունէր՝ մեր տունին հացն էր, աւելի ամուր գրկեցի զայն։ Նշմարեցի, թէ դիւրութեամբ կրնայի պարզել թեւերս ու հասնիլ անոր. հոն զիս կը սպասէր։
Ծանօթ համերը միշտ կը զգլխեն զիս, որովհետեւ անոնք յիշողութիւններ կը պարունակեն։ Յիշեցի մոռցուած այդ համը, մօրս առաջին կաթի կայլակին համն ունէր։ Մայրենիս ծանօթ համ մըն էր ինծի համար, երբ զայն իբր հաց ճաշակեցի։
Մեր երդիքին տակ ջերմութիւն էր մայրենին։ Ընտանիքի շատ մտերմիկ անդամներէն մէկն էր։ Երբ այս բոլոր զգացումները հատիկ-հատիկ փորձառեցի, վերջապէս ազատ արձակեցի զայն։ Միայն մայրենիս էր՝ իմ լեզուս, որ հեռու էր չափազանցեալ ածականներէ։
Մէկ առ մէկ սաւառնեցան անոր տառերը եւ սկսան ազատութիւն բուրել։ Այլեւս նաեւ ապրումներուս, երազներուս, գաղափարներուս, ուրախութիւններուս եւ տխրութիւններուս լեզուն էր ու ես՝ սկսայ անոր հետ արտայայտել բոլոր հոգեկան ալեկոծումներս։
Մայրենիս այդ հրաշալի համանուագն էր ինծի համար՝ իր բոլոր թաւ եւ զիլ հնչիւններով։ Խազերու այդ համախմբումը մեծ գոհունակութիւն կը պատճառէր ու ես որոշեցի անոր երաժիշտներէն մէկը ըլլալ։
Ներկս էր մայրենիս, նուագարանս, գաճս, երաժշտութիւնս, գրիչս... բոլոր արուեստներու միջոցն էր ան, քանի որ դադրած էր լոկ լեզու մը ըլլալէ։
Երբ կը մտածեմ մանկութեանս կամ պատանեկութեանս մասին, բոլոր յիշողութիւններուս մէջ պատառ մը մայրենի կը գտնեմ... ծնած օրէս ցայսօր։ Կեանքիս անբաժանելի մասն է եւ կը յուսամ, որ յաւերժ այդպէս կը մնայ։
Այսօր շատ հրճուած եմ, քանի որ հօրս նման ես ալ հացս կը շահիմ մայրենիիս շնորհիւ։ Մայրենիս ժառանգութիւնս է՝ հօրս եւ մօրս ամենամեծ ժառանգը։
Ու ես՝ այս խոնջած լեզուի անխոնջ հետեւորդներէն մին՝ անձանձիր պիտի աշխատիմ, որ ան ոչ միայն ըլլայ քաղցր ու վեհ, այլ նաեւ ազատութիւն բուրէ, ըլլայ աղի ու մերձենալի։ Լոկ հաց մը ըլլայ ան՝ մեր առօրեայէն անբաժանելի։
Շնորհաւոր ըլլայ բոլոր մայրենի լեզուներու միջազգային օրը, բայց բոլորէն աւելի՝ իմ կենսաբաշխ մայրենիիս օրը։
