«Ծնած եմ 1878-ին, Փետրուար 4-5 (յունական տոմար) առաւօտեան դէմ, Կ. Պոլիս, Սկիւտար, Սիլիհտարի պարտէզներ կոչուած թաղին մէջ։»
«Ես ծներ եմ վտիտ եւ վատուժ։ Տիգրան մօրեղբայրս նորածինը տեսնելով գոչեր է.
– Աս ալ չոճո՞ւխ է, պէ՜… կարծես քիչ մը փրփուր է. մե՜ղք քաշած նեղութեանս…։»
Եւ այս փրփուրը կը մեծնայ, կը բազմանայ ու դուրս կը յորդի։
Կը պոռթկի ու կը ճոխանայ։
Կը տարածուի, կը սփռուի ու կը ջանայ իր սուր սպիտակութեամբ տապալել «յետամնաց մտայնութեամբ քաղքենի հասարակութեան ճնշումները»։
Կը կարդայ Սրբուհի Տիւսաբի գիրքերը ու այդ տողերուն մէջէն կը փորձէ դեղ մը ճարել։
Երբ Տիկին Տիւսաբ կը լսէ, թէ Եսայեանն ալ գրական ասպարէզի թեկնածու մըն է, զայն կը նախազգուշացնէ, ըսելով, որ «այս ասպարէզը կնոջ համար աւելի շատ տատասկներ ունի, քան դափնիներ»։ Տիւսաբ կը յորդորէ միջակութենէ վեր ըլլալ։ «Էրիկ մարդ գրագէտը ազատ է միջակ ըլլալ, բայց ո՛չ կին գրագէտը» կ՚ըսէ ան։
Այդ փրփուրը կը յաջողի դառնալ 20-րդ դարու հայ գրականութեան ցայտուն եւ հզօր դէմքերէն մին։ Եսայեանը նաեւ կ՚ըլլայ ուժեղ հասարակական գործիչ մը եւ մարդկային իրաւունքներու բուռն պաշտպան։ Ան գրականութիւնը կ՚ընկալէ իբրեւ պայքարելու զէնք։
4 Փետրուար 2020՝ Զապէլ Եսայեան 142 տարեկան։
Միշտ տպաւորիչ եւ յաւերժ ժամանակակից։
No comments:
Post a Comment